Przy rozpatrywaniu źródeł pokrycia środków obrotowych powinno się uwzględnić, że ogólna ich wartość strukturalna ulega zmianom w zależności od wahań wielkości sprzedaży i warunków rynkowych. np. od koniunktury, wzmożonego sezonowo lub osłabionego popytu. Jednak pewna wielkość środków obrotowych utrzymuje się przez dłuższy czas na jednakowym, minimalnym poziomie.
Można więc rozróżnić majątek obrotowy:
stały, nie ulegający zmianom, nawet w przypadku określonych wahań sprzedaży /np. równowartość minimalnych zapasów wyrobów i towarów niezbędnych do kontynuowania sprzedaży na najniższym poziomie/.
zmienny, tj. zwiększony w razie okresowego wzrostu sprzedaży powyżej jej minimalnego poziomu /np. w okresach wzmożonego sezonu a następnie zmniejszony w powiązaniu z obniżeniem sprzedaży.
Przedstawiony podział upoważnia do wniosku, że zapotrzebowanie na kapitał służący finansowaniu środków obrotowych /kapitał obrotowy/ jest częściowo stałe, jeśli dotyczy minimalnego poziomu tego majątku oraz częściowo zmienne, będące rezultatem jego zwiększenia w danym okresie powyżej minimalnego poziomu.
Uwzględniając powyższe uwagi, strukturę zapotrzebowania na kapitały niezbędne dla działalności firmy można
zilustrować graficznie, co przedstawia.
STRUKTURA ZAPOTRZEBOWANIE NA KAPITAŁY
Podejmując decyzję w sprawie wielkości i struktury kapitałów obrotowych, trzeba przede wszystkim dokonać oceny potrzeb w tej dziedzinie uwzględniając nie tylko zmienny poziom stanu środków obrotowych, ale także fakt, że w przedsiębiorstwie występują stale pewne zobowiązania, bieżące wynikające z normalnego cyklu rozliczeń finansowych z dostawcami, z tytułów publicznoprawnych itp.
Punktem wyjściowym do takiej oceny jest przeciętny cykl obrotu.
PRZECIĘTNY CYKL OBROTU
Cykl gotówkowy obejmuje średni okres, jaki występuje miedzy wydatkami gotówkowymi poniesionymi na nabycia składników majątku obrotowego, niezbędnych do prowadzania działalności oraz wpływami pieniężnymi ze sprzedaży produktów i towarów.
Możemy zatem stwierdzić, że kształtując strukturę kapitałów, musimy także uwzględnić potrzebę przestrzegania wzajemnych jej związków ze strukturą majątku.
W szczególności wartość majątku trwałego powinna być w pełni pokryta kapitałami stałymi własnymi oraz długoterminowymi zobowiązaniami, z nadwyżką służącą częściowemu finansowaniu majątku obrotowego.
Postrzegania odpowiednich relacji między strukturę kapitałów i strukturę majątku wymaga uwzględnienia rożnego stopnia płynności poszczególnych jego składników oraz wyboru najkorzystniejszych źródeł obcych kapitałów.
Firma powinna z góry ustalić optymalny wskaźnik pokrycia zobowiązań środkami obrotowymi oraz dopuszczalnych wskaźnik zadłużenia, przy których mogłaby uniknąć nadmiernego uzależnienia od kredytodawców.
Po dokonaniu tych ustaleń dopiero można projektować wybór źródeł finansowania działalności, biorąc pod uwagę ich koszt oraz wpływ na zyskowność zainwestowanych w firmie kapitałów.